Stofnun Vilhjálms Stefánssonar

Sífrerarannsóknir í Ilulissat

27. október síðastliðinn héldu Joan Nymand Larsen og Helga Númadóttir hjá Stofnun Vilhjálms Stefánssonar af stað í rannsóknarferð til hins fallega bæjar Ilulissat í Diskó-flóa á Vestur-Grænlandi, þar sem þær hittu fyrir rannsóknarfélaga sína í ILLUQ-verkefninu .

ILLUQ er þverfaglegt sífrerarannsóknarverkefni sem fjármagnað er af EU Horizon rannsóknarsjóði Evrópusambandsins (2024-2027) og leitt af Alfred Wegener Institute for Polar and Marine Research.

Verkefnið nálgast þá áhættu sem stafar af losun mengunarefna, hnignun innviða og breytingu vistkerfa vegna sífreraþiðnunar á heildrænan hátt og frá sjónarhorni „einnar heilsu“ nálgunarinnar. Ilulissat er eitt af þremur rannsóknarsvæðum þar sem vettvangsvinna fer fram, ásamt Svalbarða og Mackenzie River Delta svæðinu í Kanada.

Lykilþáttur í ILLUQ-verkefninu er áhersla á nána samvinnu og samráð við heimafólk og hagaðila nærsamfélagsins, sem býr yfir ríkulegri staðbundinni þekkingu og þekkingu frumbyggja. Verkefnið byggir jafnframt á NUNATARYUK rannsóknarverkefninu (2017-2023), sem sömuleiðis beindi sjónum sínum að þiðnun sífrera í Ilulissat, og hagnýtir þekkingu og tengslanet sem þónokkrir af rannsakendunum verkefnisins búa þegar yfir.

Á meðan á dvölinni í Ilulissat stóð könnuðu rannsakendur vettvanginn, tóku fyrstu sýnin og höfðu víðtækt samráð við heimafólk til þess að skilgreina og bera kennsl á helstu áhyggjuefni, þarfir og forgangsatriði er varða þiðnun sífrera á svæðinu. Samráðið fól meðal annars í sér að halda opinn fund fyrir almenning í ráðhúsi bæjarins og samtöl við hagaðila úr ýmsum greinum, einkafyrirtækjum og opinberum stofnunum, þ.á.m. skólum og ólíkum sviðum sveitafélagsins Avannaata.

Þiðnun sífrera vegna loftslagsbreytinga hefur þegar víðtæk og margþætt áhrif í Ilulissat. Í þessari fyrstu rannsóknarferð ILLUQ-verkefnisins var lagður sterkur grunnur fyrir áframhaldandi samstarf milli rannsakenda og heimafólks og samnýtingu gagna og þekkingar. Hvarvetna var rannsóknarteyminu sýndur áhugi og hlýja sem var grundvallarforsenda fyrir árangursríkri upphafsviku vettvangsvinnu í Ilulissat.

Fyrir frekari upplýsingar, heimsækið okkur hér:

ILLUQ - Home

Facebook

Instagram

Nýr vísindafélagi

Það er okkur hjá Stofnun Vilhjálms Stefánssonar heiður að bjóða prófessor Jules Pretty OBE, Emeritus Professor of Environment and Society hjá University of Essex og forstöðumanns Centre for Public and Policy Engagement, og góðan vin stofnunarinnar, velkominn sem nýjan vísindafélaga.

Meðal fjölda heiðursviðurkenninga hefur prófessor Pretty hlotið OBE (Order of the British Empire) í Bretlandi fyrir framlög sín til sjálfbærs landbúnaðar. Hann hefur staðið að útgáfu um 23 bóka, ýmist sem eini höfundur, meðhöfundur eða ritstjóri, og er sérstaklega vel þekktur sem kennimaður um viðhorf sem snerta loftslagsbreytingar og skörun náttúru, mannvistar og fólks.

Nánari upplýsingar um hin fjölmörgu afrek prófessors Pretty, viðurkenningar og áhugamál má finna á vefsíðu hans www.julespretty.com, þar sem hann birtir reglulega pistla í ritröð sinni The Climate Chronicles. Prófessor Pretty býr á landamærum Suffolk og Essex á austur-Englandi en á sér andlegt athvarf á Íslandi.

Vettvangsvinna ICEBERG verkefnisins á Norðausturlandi hafin

Dagana 21-26 ágúst var fyrsta vettvangstímabili rannsóknarverkefnisins ICEBERG hleypt af stokkunum á Norðausturlandi með góðum árangri. ICEBERG verkefnið, sem felur í sér rannsóknarsvæði á Norðaustur Íslandi, Suður-Grænlandi og Svalbarða, er styrkt er af Horizon Europe áætlun Evrópusambandsins.

Stofnun Vilhjálms Stefánssonar er ein af 16 samstarfsstofnunum verkefnisins, sem leitt er af Prófessor Thora Herrmann og Dr. Élise Lépy við Háskólann í Oulu, Finnlandi.

ICEBERG verkefnið er þverfaglegt rannsóknarverkefni sem tekur fyrir margþætt og flókin áhrif mengunar, loftslagsbreytinga, mannvistar og atvinnustarfsemi á strendur og sjó og ógnir fyrir heilsu fólks og vistkerfa. Miðað er að þróun staðbundinna aðgerðaáætlana til þess að auka viðnámsþrótt og efla mengunarvarnir sjávar með virkri þátttöku nærsamfélagsins (sjá nánar á arctic-iceberg.eu).

Á Norðausturlandi hittu rannsakendur heimafólk og hagaðila á Húsavík og Akureyri til þess að kynna verkefnið, tengjast nærsamfélaginu og efna til samstarfs.

Á Húsavík hélt ICEBERG teymið opinn kynningarfund til þess að vekja athygli heimafólks á verkefninu og fræðast um áhyggjur þess og athuganir sem snerta umhverfið. Rannsakendur hittu sömuleiðis ýmsa hagaðila og hófu þjálfun almennings í að fljúga drónum sem notast er við í verkefninu til þess að kortleggja rusl í sjó.

Á Akureyri fór ICEBERG teymið í heimsóknir á vinnustaði ásamt því að bjóða til fundar ýmsum sérfræðingum Háskólans á Akureyri og vinnuhópum Norðurskautsráðsins, CAFF (Conservation of Arctic Flora and Fauna) og PAME (Protection of the Arctic Marine Environment), sem hafa aðsetur á Akureyri.

Rannsóknarteymið er nú á Suður-Grænlandi þar sem það hefur verið við vettvangsrannsóknir í Narsaq, Qaqortoq og Nanortalik.